به نقل از «ایران اکونومیست»

پشت پرده نسخه امنیت غذایی آمریکا برای دیگر کشورها

تاریخ انتشار: ۱۵ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۰۱۴۶۱۳

طبق آمارها واردات فرآورده‌های کشاورزی در سال 1342، حدود 100 میلیون دلار بود، در سال 1356 این میزان به 2.6 میلیارد دلار رسید که حدود 2 میلیارد دلار آن از آمریکا وارد می‌شد.

به گزارش ایران اکونومیست، آمریکا با کاهش ضریب امنیت غذایی در کشورهای مختلف از طریق کاهش سطح تولید محصولات کشاورزی، افزایش سهم واردات اقلام اساسی و تغییر الگوی غذایی، آنان را در تأمین اقلام اساسی دچار وابستگی می‌کند که نمونه اجرای این سیاست قبل از انقلاب در ایران شروع و در ابعادی تاکنون نیز ادامه داشته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بررسی سابقه سیاست‌های آمریکا در عرصه بین‌الملل نشان می‌دهد که یکی از مهم‌ترین اقدامات این کشور برای ایجاد سلطه در سطح بین‌الملل اجرای سیاست کاهش ضریب امنیت غذایی کشورها و ایجاد وابستگی در آن‌ها است. در کتاب بذرهای نابودی (برنامه مخفی دستکاری ژنتیکی) نوشته اف.ویلیام انگدال، از هنری کسینجر سیاست‌مدار و استراتژیست یهودی الاصل آمریکایی و رئیس شورای امنیت ملی آمریکا  در سال‌های 1969-1975 این جمله را نقل می‌کند که «اگر نفت را کنترل کنید حکومت‌ها را کنترل خواهید کرد و اگر غذا را کنترل کنید، مردم را کنترل خواهید کرد». لذا مشخص می‌شود که آمریکا چگونه با سیاست‌های خود برای تسلط بر دیگر کشورها اقدام می‌کند. سیاست کاهش ضریب امنیت غذایی در کشورهای هدف توسط آمریکا عمدتاً به سه روش دنبال می‌شود: الف) کاهش تولید محصولات کشاورزی ب) تغییر الگوی غذایی  ج) افزایش سهم اقلام اساسی در واردات.

بررسی‌ها نشان می‌دهد آمریکا در کشورهای مختلف به‌گونه‌ای هریک از این روش‌ها را به کار می‌گیرد تا بتواند اهداف خود را محقق سازد. به‌عنوان نمونه در کشور عراق بعد از جنگ سال 2003 پروژه‌ای با نام ARDI توسط شرکت Cargill آمریکایی اجرا شد که نتیجه آن کاهش 60 درصدی تولید گندم با وجود دوبرابر شدن سطح زیر کشت طی 3 سال (2003-2006) بود. نمونه دیگر به کشور هند بازمی‌گردد که تجربه شرکت Monsanto آمریکایی در این کشور با اجرای سیاست اصلاح و تغییر بذر موجب افزایش کوتاه‌مدت و دوبرابری تولید پنبه از سال 2003  شد این کار وابستگی کشت پنبه به بذرهای قفل شده و در عمل وابسته کردن مردم و یک ملت به آمریکا را به همراه داشت. آمریکا برای اینکه کشاورزان توانایی خرید بذرها را داشته باشند اقدام به پرداخت وام به آن‌ها کرد اما به‌ علت ناتوانی کشاورزان در باز پرداخت بدهی و عدم امکان تأمین بذر‌های قفل شده، 300 هزار کشاورز هندی در 19 سال گذشته خودکشی کردند.

جدول شماره 1_  برداشت گندم بر اساس هر هکتار زمین و وزن آن در عراق

درایران نیز پس از تثبیت حضور آمریکا قبل از انقلاب اسلامی، کشورمان طی دهه سی و از اوایل دهه 40 شمسی به‌مرور تغییراتی در الگوی مصرف غذایی مردم دنبال شد که با اعمال سیاست‌های مشخص رخ داد. یکی از اصلی‌ترین این سیاست‌ها انقلاب سفید شاه، اصلاحات اراضی و یکجانشین کردن عشایر بود. با انجام اصلاحات ارضی نظام ارباب‌رعیتی در روستاها در حالی از بین رفت که نظام جایگزینی برای تداوم تولیدات بخش کشاورزی تدارک دیده نشده بود و درعین‌حال سهم واردات اقلام اساسی به‌تدریج افزایش یافت: طبق آمارها درحالی‌که واردات فرآورده‌های کشاورزی در سال 1342، حدود 100 میلیون دلار بود، در سال 1356 و به کمک درآمدهای ارزی دولت و تخصیص ارز به واردات اقلام اساسی این میزان به 2.6 میلیارد دلار رسید که حدود 2 میلیارد دلار آن از آمریکا وارد می‌شد. این روند پس از انقلاب اسلامی به‌صورت کلی ادامه یافت و تکیه تأمین این اقلام بر پایه واردات بود درعین‌حال رویکردهای عدالت‌محور در جمهوری اسلامی منجر به آن شد که توزیع این اقلام بر پایه سیاست تخصیص کوپن تکمیل شود اما به هر ترتیب سیاست اصلی واردات محوری در تأمین اقلام اساسی حاکم بود. ثمره این سیاست   منجر به تغییر الگوی غذایی کشور شد که آثار آن را در افزایش مصرف گوشت گاو و گوساله، افزایش میزان مصرف قند و شکر و ورود کالای جدیدی در سبد کالایی خانوار ایرانی به نام گوشت مرغ مشاهده کرد. به‌علاوه می‌توان به وابستگی جمهوری اسلامی در تأمین نهاده‌های دامی وارداتی هم اشاره کرد که این تغییر در الگوی غذایی باعث کاهش نرخ باروری، افزایش ابتلا به دیابت و افزایش ابتلا به فشارخون و بیماری قلب و عروق در 4 دهه گذشته شده است.

   

 

به‌طورکلی در این سیاست، واردات اقلام اساسی از محل ارز ترجیحی باعث ارزان‌تر بودن کالاهای خارجی نسبت به تولیدات داخل بوده است که خود منجر به کاهش تولید و اشتغال بخش کشاورزی در کشور در دهه‌های گذشته شده است. با حذف ارز ترجیحی 4200 تومانی و تزریق منابع آن در قالب یارانه نقدی زمینه اصلاح این روند فراهم آمد. حال که در انتهای سال، خبر اجرای سیاست کالابرگ الکترونیک در دولت شنیده می‌شود، بیم آن می‌رود که سبدی از کالا‌های مصرفی بر پایه واردات، تداوم وابستگی تأمین اقلام اساسی را به دنبال داشته  باشد؛ سیاستی که موجب عقب‌گرد در خودکفایی و تولید کالاهای اساسی در کشور خواهد شد.

یادداشتی از حمزه گرجه جاغرق کارشناس اقتصادی

پایان پیام/

منبع: خبرگزاری فارس

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: واردات اقلام اساسی میلیارد دلار امنیت غذایی الگوی غذایی سیاست ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۰۱۴۶۱۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

امنیت غذایی جهان تهدید می شود

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از سازمان دامپزشکی کشور، «مجتبی نوروزی» در آئین افتتاح بیست و یکمین کنگره دامپزشکی ایران افزود: از سال ۱۹۹۶ میلادی به این سو امنیت غذایی و ایمنی غذایی نزد سران بسیاری از کشورهای عضو سازمان ملل متحد به عنوان مهمترین مؤلفه هزاره سوم که عموم مردم به‌صورت پایدار به غذای سالم و بهداشتی فاقد هرگونه آلودگی انگلی دسترسی داشته باشند، مطرح شد.

رئیس سازمان دامپزشکی کشور با بیان اینکه از آن مقطع زمانی مقرر شده بود تا سال ۲۰۱۵ تعداد گرسنگان به نصف کاهش یابد، گفت: بر اساس ارزیابی فائو روند گرسنگی رو به افزایش است و هم اکنون یک میلیارد نفر با درآمد یک دلار در روز در حال گذراندن عمر هستند.

وی در تشریح چالش‌های کنونی تهدیدکننده امنیت و ایمنی غذایی در جهان، به افزایش جمعیت و رشد کشورهای در حال توسعه که به رشد تقاضای غذا طی یک دهه آینده منجر خواهد شد اشاره کرد و افزود: گسترش شهرسازی و تغییر غذایی در کشورهای در حال توسعه، افزایش تقاضا با توجه به محدودیت شدید منابع آبی و سایر مخاطرات تغییرات اقلیمی نیز از عوامل تهدیدکننده ای است که باید با کشف راهکارهای جدید و تقویت منابع انسانی به دنبال پیشگیری از تشدید ناامنی غذایی و حتی نجات تمام گرسنگان بود.

نوروزی در ادامه سه چالش عمده غذایی در جهان را در افزایش گرسنگی در جهان، عدم تعادل در رژیم غذایی روزانه و چالش‌های تولید متأثر از فرسایش خاک، کمبود آب و تهدیدات زیست محیطی جمع بندی کرد و گفت: با توجه به اینکه تهدیدات جدید ایمنی مواد غذایی به طور مداوم در حال ظهور است، تغییرات در محیط زیست و افزایش مقاومت میکروبی، امنیت غذایی و ایمنی غذایی پایدار را تهدید می‌کند.

رئیس سازمان دامپزشکی کشور با اشاره به برخی عوامل تأثیرگذار دیگر مانند افزایش سفر در جهان و پیامدهای زیست محیطی این مسأله اظهار کرد: رشد مصرف نابجا و غیرضروری آنتی بیوتیک‌ها و اثرات منفی آن در بروز روند درمان و شیوع سایر ناهنجاری‌ها؛ وقوع انواع سیل‌های مهلک نابهنگام مثل آنچه در سال ۲۰۱۰ در پاکستان تا سال‌های اخیر رخ داد؛ آتش سوزیهای مخرب در روسیه و آمریکا و اروپا از دیگر تهدیدات امنیت غذایی و ایمنی غذایی است که گویای انتظار بروز آثار سو دیگر تغییرات اقلیمی خواهد بود.

نوروزی در ادامه به تدبیر درست سازمان‌های زیر مجموعه سازمان ملل متحد در رویکرد جدید که سلامت واحد( one health) است اشاره کرد و گفت: در واقع با این رویکرد سلامت واحد؛ سلامتی اکوسیستم، انسان و دام به یکدیگر کاملاً مرتبط است و غفلت از هر کدام از این سه باعث بروز انواع بیماری‌های نوپدید و بازپدید است.

وی با ابراز امیدواری از اینکه کنگره‌های دامپزشکی موقعیت بسیار مغتنمی برای استفاده از دانش و مطالعات و تجربیات و انرژی دانشجویان و اساتید و محققان دامپزشکی در بررسی راهکارهای کمک کننده به تحقق امنیت غذایی و ایمنی غذایی پایدار است فراهم سازد افزود: کما اینکه در همین جا باید تأکید کنم که اگر موفقیت‌هایی در حوزه سلامت و بهداشت ملی رخ داده، این دستاوردها حاصل یافته‌های تحقیقاتی و علمی شماست.

رئیس سازمان دامپزشکی کشور توجه به بهداشت و امنیت غذایی؛ اپیدمیولوژی؛ بیماری‌های نوظهور و بازپدید؛ بهداشت محیط؛ معرفی داروها و مکمل‌های غذایی سالم و کارآمد؛ استفاده از هوش مصنوعی؛ رسیدگی به رفاه دام و حیوانات و… را که از محورهای بیست و یکمین کنگره دامپزشکی ایران است به عنوان محورهای ارزشمند در این کنگره برشمرد و گفت: سازمان دامپزشکی کشور به دنبال بازمهندسی در فرآیندهای سازمانی است و با ایجاد مرکز بیماری‌های منتقله دامی و فرآورده‌های خام دامی به دنبال بنیان گذاشتن دامپزشکی نوین در کشوری است که بسیار سال‌ها پیش از طلوع اسلام و زمانی که اروپاییان مبادرت به نامگذاری نخستین شنبه ماه آوریل هر سال به نام «روز جهانی دامپزشکی» کنند به آغاز دامپزشکی و بیطاری همت گماشته بودند.

کد خبر 6094421